12 maja 2025 r. przypada dwusetna rocznica śmierci fr. Stanislao MATTEI, urodzonego w 1750 r. w Bolonii, gdzie mieszkał, pracował i zmarł 75 lat później.
Jego muzyczne wykształcenie, podobnie jak duchowa formacja, zostały powierzone trosce fr. Giambattisty MARTINIEGO, którego był nie tylko współbratem, ale także ulubionym uczniem, bliskim przyjacielem i spowiednikiem (jak sam mówił, mógł budować się „prawdziwie chrześcijańskim i zakonnym postępowaniem” mistrza). W 1784 r. MARTINI pozostawił mu kierownictwo kapeli muzycznej kościoła św. Franciszka. W ten sposób MATTEI stał się jedną z kluczowych postaci bolońskiego życia muzycznego (i nie tylko) między XVIII a XIX wiekiem. Ponosząc konsekwencje napoleońskich kasat pod koniec XVIII wieku i wynikającego z nich rozproszenia zakonników, zamieszkał u matki, w skromnym mieszkaniu niedaleko swojego dawnego klasztoru.
Dołączając w 1799 r. do prestiżowej akademii filharmonicznej, MATTEI przewodniczył jej trzykrotnie (w 1803, 1808 i 1818 r.). W 1804 r. był jednym z założycieli liceum filharmonicznego (później muzycznego) w Bolonii, prekursora dzisiejszego konserwatorium, gdzie uczył kontrapunktu i kompozycji wielu przyszłych wielkich muzyków, w tym Gioachino ROSSINIEGO, Gaetano DONIZETTIEGO i Francesco MORLACCHIEGO. Zawdzięcza się mu również przekazanie gminie niezwykle cennej biblioteki i galerii portretów należących do MARTINIEGO, czyli zalążka dziedzictwa przechowywanego obecnie w międzynarodowym muzeum i bibliotece muzyki w Bolonii (i pozazdroszczonego na arenie międzynarodowej): był w stanie uchronić te skarby przed konfiskatami napoleońskimi, a nawet powiększyć je o liczne cenne eksponaty, których brakowało lub były już niedostępne w kolekcjach MARTINIEGO. Katalog jego dzieł obejmuje muzykę liturgiczną i religijną (msze, oratoria, motety, responsoria), jedną sztukę teatralną i 27 symfonii.
Oficyna św. Franciszka w Bolonii, wspierana przez bibliotekę św. Franciszka, uczci 17 maja 2025 r. skromną i wybitną postać MATTEI – bez niego historia muzyki z pewnością potoczyłaby się inaczej – dniem studyjnym: liczni specjaliści zbadają jego dokonania muzyczne, muzykograficzne i dydaktyczne. W drugiej części szczególna uwaga zostanie poświęcona Oratorium męki, które MATTEI skomponował w 1792 r. do słynnego libretta Pietra METASTASIO: to partytura, która w tamtych czasach była bardzo podziwiana, kochana i poszukiwana przez erudycyjną publiczność i panujące rody, a dziś zasługująca na ponowne odkrycie i dowartościowanie. Ukoronowaniem dnia będzie wykonanie tej muzyki w jej drugiej wersji: podczas występu w Bolonii w 1806 r. wśród solistów znalazł się ROSSINI, który, mając 14 lat i będąc uzdolniony w śpiewie, wykonał partię Marii Magdaleny jako kontralt.
Ta druga wersja oratorium była przedmiotem krytycznej edycji piszącej, aby można ją było ponownie wykonać; zostanie opublikowana przez wydawnictwo „UtOrpheus”. Wykonanie zostanie nagrane i udostępnione na płycie CD przez „Tactus”. Wystąpienia zaprezentowane podczas dnia studyjnego zostaną zebrane w tomie materiałów publikowanych online i dostępnych w open access w serii „Quaderni di Artes – Rivista dell’Officina San Francesco Bologna” na stronach Uniwersytetu Bolońskiego (https://artes.unibo.it/).
Elisabetta PASQUINI, Uniwersytet Boloński
kurator projektu
Więcej informacji (tylko w języku włoskim):
https://www.treccani.it/enciclopedia/stanislao-mattei_(Dizionario-Biografico)/
Download:
– Plakat dnia studyjnego >>>
– Plakat na koncert La passione di Gesù Cristo signor nostro >>>
