Zakon franciszkański od zarania dziejów w centrum swojej duchowości maryjnej umieścił nabożeństwo do Niepokalanego Poczęcia NMP.
Obrona maryjnego przywileju Niepokalanego Poczęcia przez kilka wieków pasjonowała uczonych franciszkańskich: św. Antoniego z Padwy, św. Bonawenturę, bł. Jana Dunsa SZKOTA, fr. Guglielmo WARE, fr. Francesco MAIRONE, fr. Pietro FILARETO, aż po „najpotężniejszego Samsona” fr. Francesco NANI i franciszkańskiego papieża Sykstusa IV. Temu ostatniemu współbratu zawdzięczamy powstanie tradycyjnej nowenny ku czci Maryi Dziewicy, a także zainicjowanie oficjalnego kultu do Niepokalanej poprzez zatwierdzenie uroczystego oficjum liturgicznego w konstytucji apostolskiej Cum praecelsa z 27 lutego 1477 r.
W naszej bazylice parafialnej świętych Dwunastu Apostołów w Rzymie kult do Niepokalanej miał swoje nieprzeliczone przejawy. Wymownie odsłania nam to zerknięcie na poprzednią bazylikę: za obecną kaplicą św. Antoniego z Padwy znajduje się starożytna absyda-kaplica św. Eugenii. W centrum zdobiących ją fresków widać niszę, gdzie do 1650 r. strzeżono jeden z pierwszych wizerunków Niepokalanego Poczęcia, zwany „Madonną Grecką” albo też „Madonną z Konstantynopola” (obecnie w kaplicy św. Bonawentury). Obraz zamówił i kult propagował kard. Bessarione, pierwszy kardynał tytularny naszej świątyni, pochowany w jednej z kaplic w bazylice. W dolnej części malowidła można odczytać napis, częściowo ukryty przez nałożoną obecnie ramę: Concepta sine ulla labe. Jest to zatem Madonna czczona w tajemnicy Jej Niepokalanego Poczęcia. Niewątpliwie to jeden z najwcześniejszych przykładów tej szczególnej ikonografii w Rzymie.
Również w tym roku, zgodnie z długą tradycją, bardzo uroczyście obchodzono w naszej bazylice świętych Dwunastu Apostołów nowennę ku czci Niepokalanego Poczęcia NMP, Patronki Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych.
Każdego wieczoru, od 29 listopada do 7 grudnia 2022 r., celebracji eucharystycznej przewodniczył kardynał. Na zakończenie nabożeństwa chór pod dyrekcją fr. Roberta CALLEIA wykonywał pieśń Tota pulchra autorstwa naszego współbrata fr. Alessandro BORRONI (1820-1896).
Mszę św. sprawowali kolejno następujący kardynałowie: Marcello SEMERARO, Fernando VÉRGEZ ALZAGA, Leonardo SANDRI, Luis Antonio TAGLE, Giuseppe BERTELLO, Mauro GAMBETTI, Mauro PIACENZA, Mario GRECH i Gianfranco RAVASI.
W uroczystość Niepokalanego Poczęcia, 8 grudnia 2022 r., liturgii przewodniczył kard. Pietro PAROLIN, watykański sekretarz stanu. We Mszy św. udział wzięli ambasadorzy akredytowani przy Stolicy Apostolskiej. Flagi reprezentowanych przez nich państw ustawiono wokół figury św. Franciszka z Asyżu jako świadectwo ich zaangażowania na rzecz pojednania między narodami. Następnie odbyła się braterska agapa w sali Niepokalanej.
W nowennie uczestniczyli współbracia z domów generalskich w Rzymie, zaś służbę liturgiczną podjęli nasi klerycy z Seraphicum w Rzymie pod kierunkiem fr. Valdo Raimundo NOGUEIRA.
W dniu 8 grudnia, jak co roku, gwardian klasztoru i proboszcz parafii świętych Dwunastu Apostołów fr. Francesco CELESTINO oraz kilku współbraci i kleryków pełniło posługę duszpasterską wśród wiernych, którzy licznie pragnęli oddać hołd przed wizerunkiem Niepokalanej, umieszczonym w 1857 r. (trzy lata po ogłoszeniu dogmatu) na kolumnie o wysokości prawie 12 metrów na placu Hiszpańskim. Po południu udał się tam papież Franciszek, składając u podstawy kolumny kosz kwiatów, odmawiając modlitwę do Maryi Niepokalanej i prosząc za Jej wstawiennictwem o dar pokoju.
Fr. Domenico CASTIGLIONE
