W poniedziałek 29 lipca 2019 roku Prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów kard. Robert Sarah podniósł franciszkański kościół pw. Męczenników Ugandy w Kampali-Munyonyo do godności bazyliki mniejszej.
W uroczystości nadania tego tytułu wzięli udział nuncjusz apostolski w Ugandzie abp Luigi BIANCO, metropolita stołecznej archidiecezji abp Cyprian Kizito LWANGA, arcybiskupi i biskupi z Angoli, Czadu, Demokratycznej Republiki Konga, Gabonu, Ghany, Gwinei, Malawi, Nigerii i Togo, asystent generalny Federacji AFCOF (Afrykańskiej Federacji Franciszkanów Konwentualnych) fr. Antoni Bezo KUTIERO, minister prowincjalny Prowincji św. Antoniego i bło. Jakuba Strzemię w Polsce (Kraków) fr. Marian GOŁĄB i wiceprezydent Republiki Ugandy Edward Kiwanuka SSEKANDI.
To bezprecedensowe wydarzenie. Na miejsce sądu i śmierci pierwszych męczenników ugandyjskich z XIX w. krakowscy franciszkanie przybyli w 2013 r. Dwa lata później rozpoczęli budowę świątyni, którą już po kilku miesiącach odwiedził papież FRANCISZEK, podczas swojej wizyty apostolskiej w Ugandzie. W 2017 r. kościół konsekrował prefekt Kongregacji Ewangelizacji Narodów, kard. Fernando FILONI.
Jak zauważył fr. Wojciech Ulman, delegat prowincjała w Ugandzie, Bazylika Mniejsza w Kampali-Munyonyo to dopiero trzecia w Ugandzie, ale pierwsza w Afryce, którą osobiście ogłosił Prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów kard. Robert SARAH.
Tytuł honorowy „bazylika mniejsza” (basilica minor) nadawany jest przez papieża świątyniom wyróżniającym się m.in. wartością liturgiczną, pielgrzymkową i duszpasterską.
Sanktuarium w Munyonyo znajduje się w miejscu, gdzie w latach 80. XIX w. król Mwanga II postanowił zlikwidować wyznawców Chrystusa. To tu wydał na nich wyrok śmierci, i to tu zginęli pierwsi z nich; pozostali – w oddalonym o 22 km Namugongo i w drodze do tego miejsca kaźni.
W XIX w. w Ugandzie zostało zamordowanych 22 katolików i 23 anglikanów. W Munyonyo śmierć ponieśli trzej katolicy (Andrew KAGGWA, Denis SSEBUGGWAAWO, Pontian NNGONDWE) i jeden anglikanin (Musa MUKASA). Katolickich męczenników kanonizował Ojciec Święty PAWEŁ VI w roku 1964. Jedynie tylko dwóch spośród 45 męczenników zachowały się relikwie – św. Karola LWANGI i św. Mathiasa Kalemby MULUMBY.
Franciszkańskie sanktuarium w Kampali-Munyonyo to przede wszystkim centrum duszpasterskie oraz pielgrzymkowe, a także miejsce formacji zakonnej – postulat.
Krakowska prowincja franciszkanów ma jeszcze bazyliki mniejsze w Krakowie, Rychwałdzie k. Żywca (Polska) i w Sucre (Boliwia).
Fr. Jan Maria SZEWEK, rzecznik prowincji