Drugie spotkanie wychowawców (postulat i postnowicjat) odbyło się 28 lutego i 1 marca 2023 r. w klasztorze św. Antoniego z Padwy w Mérida w Wenezueli. Przy tej okazji obecne było także definitorium kustodialne.
Słowo wprowadzające wygłosił kustosz prowincjalny fr. Franklin DURÁN ZAMBRANO, który skupił się na pojęciu tożsamości franciszkańskiej, a konkretnie na epistemologicznym statusie charyzmatu, podkreślając fakt, że tożsamość charyzmatyczna ma związek z życiem, a nie tylko z teorią. Jeśli mamy jasno określoną tożsamość, to możemy mówić o formacji jako procesie przekazywania treści i metod w celu zdobycia odpowiedniego poziomu intelektualnego, kulturowego i emocjonalnego, co dynamicznie ma obejmować wszystkie sfery naszego życia (duchową, ludzką, franciszkańską, intelektualną i pastoralną).
Asystent generalny Centralis Europae Foederatio (CEF) fr. Igor SALMIČ ukazał charyzmat franciszkański w świetle nauczania kapituły generalnej nadzwyczajnej w Meksyku w 1992 r., gdzie dokonano głębokiej refleksji nad charyzmatem w obliczu zjawiska porzucania go przez zakonników na całym świecie. Podkreślił jeden z zasadniczych wniosków kapituły: cały potencjał życia zakonnego zależy od jakości życia braterskiego we wspólnocie. Zaznaczył, że jednym z głównych owoców kapituły było rozpoczęcie opracowywania Ratio formationis, czyli Discepolato francescano. Na koniec przytoczył wyniki przeprowadzonej przez siebie ankiety na temat kandydatów do życia zakonnego z różnych krajów oraz motywów skłaniających ich do podjęcia decyzji o wstąpieniu do Zakonu: chęć zrealizowania w pełni swojego życia w braterstwie i minoritas. To pokazuje kluczowe znaczenie życia braterskiego w odwzorowywaniu i praktykowaniu naszego charyzmatu.
Fr. Juan G. MARTÍNEZ CANELÓN, psycholog, zaprezentował temat Komunikacja asertywna i empatyczna. Komunikacja jest tu zdefiniowana jako narzędzie psychologiczne, za pomocą którego osoba komunikuje się i broni swoich praw i zasad przed innymi, czyniąc to w sposób uczciwy, bez uciekania się do agresji lub pasywności. Jest to więc styl komunikacji stanowiący równowagę pomiędzy komunikacją agresywną i pasywną. Ponieważ dialog jest jednym z praktycznych ćwiczeń charyzmatu franciszkańskiego, komunikacja asertywna jest skutecznym środkiem w procesie rozwoju interpersonalnego braci, bezpieczną przestrzenią, w której brat może wyrażać swoje myśli i uczucia w środowisku tolerancji, szacunku i wzajemnej akceptacji.
W drugim dniu fr. José Alberto SUÁREZ ALEMÁN, specjalista w dziedzinie franciszkanizmu, podzielił się z uczestnikami tematem Towarzyszenie życiu i powołaniu: propozycja pedagogiczna w świetle św. Franciszka i listu do brata Leona. Wyjaśnił, że proces towarzyszenia formacyjnego zakłada dynamikę relacyjną między wychowawcą a wychowankiem, opartą na kryterium rozeznania, które musi być ożywiane przez Ducha Świętego, przez wiarę i miłość, zaś ta relacja synowsko-komunikatywna jest pierwszym krokiem na drodze towarzyszenia powołaniu. Krótko mówiąc, jest to propozycja wychodząca z założenia, że młody kandydat, którego wychowawca ma przed sobą, jest bratem godnym szacunku i że trzeba mu pomóc w odkryciu woli Bożej, pełniąc najpierw rolę matki, a potem syna, jak to wspaniale przewidział św. Franciszek w swojej Regule dla pustelni. W trakcie tego procesu wychowawca ma motywować wychowanków do rozeznania, jak odpowiedzieć na swoje powołanie w oparciu o odpowiedzialną wolność, o przekonanie i życie wartościami właściwymi dla franciszkańskiego stylu życia.
Spotkanie zakończyło się pracą w grupach, gdzie zastanawiano się nad dokumentem SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats: Mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia), dotyczącym formacji początkowej w Wenezueli jako konkretnym sposobie samooceny dotychczasowego zarządzania w mijającym czteroleciu (2019-2023) oraz zaprojektowania najbliższej przyszłości (2023-2027).
Fr. Juan G. MARTÍNEZ CANELÓN, sekretarz kustodii
