Na przełomie września i października 2024 r. franciszkański klasztor św. Jakuba w Pradze wkroczył w nowy etap swojej długiej historii. Po szeroko zakrojonych pracach remontowych oraz adaptacji pomieszczeń klasztor odzyskał dawny blask, a jego przestrzenie zyskały nowe funkcje.
Wspólnota franciszkańska wznowiła swoją działalność, a znaczna część pomieszczeń, niewykorzystywanych na co dzień przez zakonników, została przekazana na cele publiczne. Odtąd służyć będą one inicjatywom edukacyjnym, kulturalnym oraz wsparciu czeskiego biznesu.
Uroczyste otwarcie odnowionych przestrzeni miało miejsce 28 września w obecności wielu znamienitych gości. Za realizację projektu rewitalizacji odpowiadała platforma biznesowa Helas, która, na mocy umowy z prowincją świętych Cyryla i Metodego w Czechach, zobowiązała się zarządzać przestrzeniami w sposób harmonizujący z działalnością zakonników. Mimo nowych funkcji klasztoru, zachowana została atmosfera sprzyjająca życiu duchowemu, katechizacji zwiedzających i posłudze w przylegającej bazylice.
Proces rewitalizacji zbiegł się w czasie z obchodami wielkiego jubileuszu franciszkańskiego, upamiętniającego 800-lecie stygmatyzacji św. Franciszka z Asyżu, 750-lecie śmierci św. Bonawentury, wybitnego filozofa i teologa franciszkańskiego, oraz 50-lecie nadania kościołowi św. Jakuba tytułu bazyliki mniejszej. Z tej okazji 19 września celebrowano Mszę św., odbył się koncert organowy oraz spotkanie z ekspertami i historykami.
Uroczyste otwarcie odnowionych przestrzeni, które odbyło się tydzień później, nawiązywało do tych jubileuszowych wydarzeń. Goście mieli okazję zwiedzić m.in. gotycki krużganek, salę Jana Luksemburskiego, saloniki Elżbiety Przemyślidki, ogród Hortus Angelicus, salę koronacyjną z królewskim salonikiem oraz romantyczne podziemia, w których zaprezentowano wystawę świetlną.
Rektor bazyliki św. Jakuba i gwardian klasztoru fr. Stanisław JAROMI podkreślił znaczenie otwarcia tych przestrzeni dla szerszej publiczności: „Cieszę się, że unikalne przestrzenie klasztoru otwierają się dla społeczeństwa. Możliwość obcowania z bogatą historią, duchowością i kulturą tego miejsca jest szczególnie ważna w dzisiejszych czasach”.
W programie znalazł się również pokaz mody Art Fashion Show/Mezzoforte 2025 autorstwa Jitki KLETT. Wieczór uświetniła degustacja wyselekcjonowanych win oraz wystawa luminiscentnych obrazów Lumia Frequency Art, rozświetlająca klasztorne podziemia. W ogrodach pod krzyżowymi sklepieniami zaprezentowano zaś rzeźby autorstwa Vojtěcha ŠANDERY.
Obie wystawy będą dostępne dla zwiedzających do końca roku w ramach standardowych wizyt. Dzięki współpracy z platformą Helas odnowione przestrzenie klasztorne, w tym reprezentacyjne sale i saloniki, można również wynająć na wydarzenia kulturalne i społeczne.
Klasztor św. Jakuba w Pradze, łącząc tradycję z nowoczesnością, na nowo staje się ważnym punktem na mapie miasta, otwartym na duchowe i kulturalne potrzeby mieszkańców oraz turystów.
Fr. Piotr PAWLIK