Konferencja Rodziny Franciszkańskiej
Rzym, 22 kwietnia 2025
LIST MINISTRÓW GENERALNYCH
RODZINY FRANCISZKAŃSKIEJ
Ku pamięci Ojca Świętego Franciszka
Pokój i dobro wszystkim braciom i siostrom rodziny franciszkańskiej!
Z sercami pełnymi wdzięczności, ale także głębokiego bólu, my, ministrowie generalni rodziny franciszkańskiej, pragniemy podzielić się z wami słowami naszego pożegnania z „panem papieżem” Franciszkiem, którego Pan wezwał do siebie w blasku Wielkanocy.
W godzinie jego odejścia czujemy się przynagleni do zastanowienia się nad głębokim znaczeniem, jakie jego obecność miała dla nas, synów i córek św. Franciszka z Asyżu. Wybór imienia Franciszek przez Jorge Mario Bergoglio nie był przypadkowy; ukazał początek drogi życia i misji, którą konsekwentnie wypełniał do końca swoich dni.
Papież, który nadał treść charyzmatowi franciszkańskiemu
Papież Franciszek autentycznie wyraził ducha naszego Serafickiego Ojca. Jakże nie przypomnieć jego słów wypowiedzianych podczas pierwszej wizyty w Asyżu w dniu 4 października 2013 r.: „Z tego Miasta Pokoju powtarzam z mocą i łagodnością miłości: szanujmy świat stworzony, nie bądźmy narzędziami zniszczenia! Szanujmy każdą istotę ludzką: niech ustaną konflikty zbrojne, które plamią krwią ziemię, niech ucichnie broń, a nienawiść niech wszędzie ustąpi miejsca miłości, zniewaga przebaczeniu, a niezgoda jedności”.
Chrystus w centrum, miłość do Kościoła, prymat modlitwy, styl ewangelicznej prostoty, bliskość wobec ubogich i najmniejszych, troska o nasz wspólny dom, zaangażowanie na rzecz pojednania, pokoju i dialogu – to były filary franciszkańskiego charyzmatu, które kierowały jego posługą Piotrową.
Wezwanie do powszechnego braterstwa
Ze szczególnym wzruszeniem wspominamy jego przesłanie do rodziny franciszkańskiej z 8 maja 2021 r., skierowane z okazji stulecia czasopisma „San Francesco Patrono d’Italia”, w którym zachęcał nas: „Nie ustawajcie iść naprzód, inspirując się postacią Biedaczyny z Asyżu, który umiał żyć tym, co najistotniejsze, łącząc to z miłosierdziem wobec wszystkich, zwłaszcza wobec najuboższych i opuszczonych. Starajcie się przekładać wartości franciszkańskie na konkrety codziennego życia, pozostając uważnymi na «znaki czasów»”.
Jego encyklika Fratelli tutti, zainspirowana właśnie duchem naszego Serafickiego Ojca, pozostanie jednym z najpotężniejszych wezwań do przyjaźni społecznej jako nowego przymierza i do powszechnego braterstwa w naszych czasach: nie jest to ogólnikowe wezwanie, ale zachęta do uznania wszystkich za braci i siostry w świecie rozdartym przez podziały i konflikty.
Papież Franciszek wzmocnił to przesłanie siłą swojego wołania, które rozbrzmiewało w celu przypomnienia światu o odpowiedzialności za oblicze i życie drugiego człowieka, zwłaszcza gdy jest on migrantem i uchodźcą, ofiarą przemocy i wojny, bezdomnym, więźniem, jednym z wielu „niewidzialnych” w naszych miastach.
Swoimi gestami i słowami jawił się jako prawdziwy brat, zachęcając wszystkich, aby nie zaniedbywać dzieci, osób starszych i żyjących na marginesie społeczeństwa, które często goni za zyskiem. Z mocą uwydatniał również rolę kobiet, przyczyniając się do budowania szerokiego i konkretnego braterstwa, ubogaconego obliczem każdego z nas.
Wezwanie do kroczenia razem we wspólnocie chrześcijańskiej nadało Kościołowi braterskie oblicze, a spotkaniu z innymi kulturami i religiami tchnienie nadziei.
Troska o stworzenie
Czyż można pominąć impuls, jaki w encyklice Laudato si’, głęboko zakorzenionej w duchowości franciszkańskiej, papież Franciszek dał trosce o nasz wspólny dom? Warto o tym pamiętać, gdy obchodzimy osiemsetną rocznicę powstania Pochwały stworzeń.
W dniu 4 listopada 2020 r., zwracając się do jednej z naszych rodzin, powiedział: „Św. Franciszek zaprasza nas do kontemplowania stworzenia oczami podziwu i wdzięczności, a nie dewastującą postawą tych, którzy wszystko wykorzystują i niczego nie szanują. Niech Biedaczyna nauczy was wczuwać się w każdego, oddawać waszą kreatywność w służbie najmniejszym, a także żyć zdrowym napięciem ukierunkowanym na prawdę i sprawiedliwość oraz wewnętrznym pokojem”. Rzeczywistość, gdzie wszystko jest ze sobą połączone, a Bóg znajduje się w centrum stworzeń i ludzi, jest czymś więcej niż tylko ekologizmem i wciąż czeka na pogłębienie i przełożenie na konkretne wybory życiowe jednostek i społeczeństw.
Kościół ubogich i dla ubogich
Od początku swojego pontyfikatu papież Franciszek marzył o „Kościele ubogim dla ubogich”, podążającym śladami św. Franciszka, który wybrał naśladowanie ubogiego i ukrzyżowanego Jezusa, jednocząc się z Panią Biedą. Podczas jednego z ostatnich spotkań z franciszkanami, 17 czerwca 2023 r., z okazji osiemsetlecia Reguły św. Franciszka, stwierdził: „Ubóstwo nie jest teorią socjologiczną ani modą, lecz pójściem za Jezusem drogą pokory i ogołocenia. To konkretna miłość, która staje się służbą i darem. Zachęcam was, drodzy bracia i siostry, abyście zawsze byli radosnymi świadkami tego ewangelicznego ubóstwa, którym żył św. Franciszek, ogołacając się ze wszystkiego w naśladowaniu Pana”. Wydaje nam się, że to przesłanie rozwijało się przez lata jego posługi Piotrowej i zawsze skupiało nas na tym, co najważniejsze. Uznajemy to wszystko również za dojrzały owoc recepcji Soboru Watykańskiego II, z którego papież Franciszek nie tylko brał inspirację, ale z którego czerpał w sposób rozważny i nadawał treść i kształt.
Zachęta do podążania drogą franciszkańską
Opłakując jego odejście, przyjmijmy duchowe dziedzictwo pozostawione nam jako cenny skarb, którego należy strzec i uczynić owocnym. Najlepszym sposobem uczczenia pamięci papieża Franciszka jest nadal żyć charyzmatem naszego Serafickiego Ojca św. Franciszka z odnowionym zaangażowaniem, głosząc Ewangelię najpierw życiem, a potem słowami, starając się być narzędziami pokoju w podzielonym świecie i żyjąc powszechnym braterstwem ze wszystkimi stworzeniami.
Jak ten, który uczył i prosił: „Drodzy bracia i siostry, jesteście wezwani, by przeżywać to wszystko w braterstwie, czując się częścią wielkiej rodziny franciszkańskiej. W tym sensie przypominam wam o pragnieniu Franciszka, aby cała rodzina pozostała zjednoczona, szanując oczywiście różnorodność i autonomię poszczególnych elementów, a także każdego z jej członków. Ale zawsze w żywotnej wzajemnej komunii, marząc razem o świecie, w którym wszyscy są i czują się braćmi, i starając się razem go budować (por. Encyklika Fratelli tutti, 8): mężczyźni i kobiety walczący o sprawiedliwość i pracujący na rzecz integralnej ekologii, współpracujący w projektach misyjnych i stający się twórcami pokoju oraz świadkami błogosławieństw”.
Zachęcamy całą rodzinę franciszkańską do wzniesienia modlitw za duszę zmarłego papieża Franciszka, aby Pan przyjął go do swojego królestwa światłości i pokoju, gdzie będzie mógł na zawsze kontemplować oblicze Tego, któremu służył z tak wielką miłością na ziemi.
„Pochwalony bądź, Panie mój,
przez naszą siostrę śmierć cielesną,
której żaden człowiek żywy uniknąć nie może”.
Z braterskim uczuciem,
w komunii jednoczącej nas wszystkich w Chrystusie,
ministrowie generalni rodziny franciszkańskiej:
Fra Massimo Fusarelli OFM
Minister generalny
Fra Carlos Alberto Trovarelli OFMConv
Minister generalny
Fra Roberto Genuin OFMCap
Minister generalny
Fra Amando Trujillo Cano TOR
Minister generalny
Tibor Kauser OFS
Minister generalny
Sr. Francés Marie Duncan OSF
Prezydent IFC-TOR