W czwartym rozdziale Reguły niezatwierdzonej św. Franciszek mówi o relacji, jaką powinien mieć przełożony z braćmi, a bracia z przełożonym. Wśród wyrażeń, jakich używa, takich jak służba, posłuszeństwo, upomnienie i pocieszenie, Franciszek podaje klucz do zdrowej relacji braterskiej: „Nie czyń tego drugiemu, czego byś nie chciał, aby tobie czyniono”[1]. Ta złota zasada może nam pomóc w zastanowieniu się nad sposobem, w jaki przeżywamy nasze relacje.

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, św. Franciszek bardzo dobrze zna serce człowieka i wie, że budowanie braterstwa nie jest łatwym zadaniem, ale gdybyśmy zastosowali w praktyce choćby tylko tę radę, z pewnością oszczędzilibyśmy sobie wielu smutków i rozczarowań.
Czasami oczekujemy lub wymagamy od innych określonych postaw, reakcji lub działań, których oni nie mogą nam dać, albo – w najgorszym razie – których nawet my nie jesteśmy w stanie dać.
Zacznijmy naszą refleksję od następującego zdania: „Reguła i życie tych braci polega na tym…” [2], a to oznacza, że wszyscy jesteśmy braćmi i że nie powinno być wśród nas „braci będących bardziej braćmi od innych”. Powrót do źródeł, refleksja nad treścią zawartą w Regule niezatwierdzonej, zachęca nas do rozważenia tego rozdziału, wychodząc od wyrażenia „być mniejszym” (minoritas) i od „braterstwa”, dwóch filarów naszej duchowości.
Przeżywanie braterstwa jest kluczem do przeżywania „być mniejszym”, a z kolei „być mniejszym” może być przeżywane tylko w „braterstwie”. Pogłębimy te tematy w następnym artykule.
„Cokolwiek chcecie, aby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie” [3] – pisze św. Franciszek cytując Ewangelię Mateusza (por. Mt 7, 12). Wiemy, że Franciszek całą swoją Regułę opiera na słowie Bożym i na tej podstawie prosi i wymaga od braci, aby żyli w braterstwie. W tym samym duchu pisze Biedaczyna:

„Błogosławiony człowiek, który znosi swego bliźniego z jego ułomnościami, tak jak chciałby, aby jego znoszono, gdyby był w podobnym położeniu” [4].

Osiemset lat temu Franciszek napisał Regułę niezatwierdzoną, tekst, który, jak widać, jest bardzo aktualny. Braterstwo jest możliwe tu i w każdym miejscu na świecie, jeśli uczynimy własnymi te podstawowe klucze, jakie Biedaczyna nam poleca, i jeśli będziemy nimi żyć.
Do następnego razu!

Fr. Elio J. ROJAS


[1] Por. Tb 4, 15 (Wulgata).
[2] 1 Reg 1, 1.
[3] 1 Reg 4, 4.
[4] Np 18, 1.