12. Posługa misyjna

Kapituła generalna braci, odbyta w 1217 r., przyczyniła się do skonkretyzowania i wcielenia w życie pragnień związanych z udaniem się do pogan. Poza tym, że podzielono Zakon na prowincje wewnątrz Włoch, a także w obrębie Europy, zdecydowano się „dotrzeć na Bliski Wschód i założyć prowincję Syrii z Palestyną i Wschodem śródziemnomorskim”. Dotarcie braci misjonarzy do Ziemi Świętej poświadcza fakt założenia tam przez fr. Eliasza, jeszcze w tym samym roku, kustodii (Custodia di Terrasanta), która była sercem syryjskiej prowincji. Obejmowała ona tereny między Konstantynopolem a Syrią i Egiptem, a już w 1220 r. ta wschodnia misja cieszyła się pewną ilością domów i braci.
Franciszkańskie misje próbowano rozwinąć także w północnej Afryce. Pomimo tego, że objęły wówczas znaczną jej część, w znikomym stopniu dotyczyły saracenów, a ograniczyły się do opieki religijnej nad kupcami, najemnikami i niewolnikami chrześcijańskimi. Po kapitule w 1217 r. wysłano fr. Idziego do Tunezji. Próba posłania braci do tego kraju zakończyła się jednak niepowodzeniem, bo przyczyniła się do tak wielkiego zamieszania, iż inni wyznawcy Chrystusa, handlujący na tamtych terenach, zalecili im powrót do ojczystego kraju. Został tylko jeden zakonnik, a kupcami zajęli się dominikanie. W Egipcie natomiast nie podejmowano nowych akcji, lecz ograniczono się do objęcia troską tamtejszych katolików. W Maroku zaś łaski przypieczętowania własną krwią prawdziwości głoszonej Dobrej Nowiny dostąpili jedni z franciszkańskich pionierów misyjnych na początku 1220 r. Było to dokładnie 16 stycznia, kiedy sułtan Yusef-el-Mostansir wydał na nich wyrok śmierci. Ta pierwsza wyprawa misyjna do Maroka, o której podjęciu zdecydowała kapituła w 1219 r., nie wpłynęła negatywnie na chęci ponownego udawania się do „ludów półksiężyca”. Przemawia za tym choćby kolejna wyprawa rozpoczęta jeszcze za życia św. Franciszka. Natomiast fr. Eliasz wysłał na misje braci, którzy swe życie również zakończyli męczeństwem w Ceucie w 1227 r.
Ważnym momentem dla misji było wydanie bulli Vineae Domini w 1225 r. przez papieża Honoriusza III, dotyczącej nawracania niewiernych przez synów św. Franciszka i św. Dominika. Bulla ta odnosiła się do podjęcia ewangelizacji w królestwie Miramoliny. W kolejnym dokumencie z 1226 r. Honoriusz III nakazał arcybiskupowi Toledo, by do wspomnianego królestwa zostali posłani jeszcze inni zakonnicy, zalecając nawet, aby niektórych z nich ustanowić biskupami. Inną bullą wydaną w tym samym roku Honoriusz III pozwolił na pewne przywileje braciom pracującym na misjach. Zgodził się na „noszenie ubrania według miejscowego zwyczaju, zapuszczenie włosów i brody, posługiwanie się pieniędzmi”.
Niniejsze opracowanie zamyka cykl o misji św. Franciszka i pierwszych braci. A mając na uwadze tę prawdę, że teraźniejszość jest prezentem, jaki robi nam przeszłość, w następnych tekstach zostanie podjęta tematyka wskazująca, iż w obecnym nauczaniu Kościoła zawarte są, nie dające się pominąć, echa tego, co zaproponował seraficki ojciec w swym posługiwaniu ewangelizacyjnym.

Fr. Dariusz MAZUREK, delegat generalny ds. animacji misyjnej

Na podstawie:
Di Fonzo W., Odoardi J., Pompei A., Bracia Mniejsi Konwentualni. Historia i Życie (1209-1976), Niepokalanów 1988.
Iriarte L., Historia franciszkanizmu, Kraków 1998.
Kafel S., Rys chronologiczny ważniejszych wydarzeń w życiu św. Franciszka i początkach jego Zakonu, w: WŹF II, Warszawa 1981, 433-435.
Mazurek D., Św. Franciszek z Asyżu a misje wśród niewiernych, w: W Nurcie Franciszkańskim 8 (1999) 109-119.
Santos Hernández A., Las misiones católicas, w: Historia de la Iglesia, vol. XXIX, Valencia 1978.
Wiśniowski G., Działalność misyjna Zakonu Braci Mniejszych, [b.m. i r.wyd.; druk powiel.].

Więcej wiadomości o misjach pod adresem Facebook
https://www.facebook.com/AnimazioneFrancescana/

Zobacz także Instagram sekretariatu misyjnego:
https://www.instagram.com/sgam_ofmconv/